Conceptueel bouwen heeft integrale aanpak nodig
Bouwnieuws | Hans Ouwerkerk
Geplaatst: 03-03-2010
Conceptueel bouwen zit in de lift, maar van een doorbraak is bepaald nog geen sprake. In een interview legt Pieter Huijbregts, initiatiefnemer van het Netwerk Conceptueel Bouwen uit dat met conceptueel bouwen alleen een stap te maken is als er op wijkniveau gedacht en gehandeld wordt.In de bouwsector wordt Pieter Huijbregts ‘mister conceptueel bouwen’ genoemd. Niet zo vreemd, want als een zendeling predikt Huijbregts waar hij maar kan, de woorden conceptueel bouwen. En als hij dat niet doet vertrouwt hij zijn gedachtegoed wel toe aan het papier in boeken en artikelen. “Feitelijk is het niets anders dan dat je iedere woning niet steeds als één uniek product ziet. Ontwikkelen en bouwen volgens vaste concepten is efficiënter en dus goedkoper en door de repeterende factor is er veel minder kans op faalkosten.
Deze zienswijze bestaat natuurlijk al veel langer alleen hing daar toen nog niet het label van conceptueel bouwen aan. BAM was bijvoorbeeld al in de jaren negentig bezig met het ontwikkelen en bouwen van huizen die we nu kennen onder de naam de waarderiant-woning.”
Bouwdeelcomponenten
Sinds het SBR Bouw Beter Programma krijgen de initiatieven van partijen die met alleen of met andere partijen een oplossingsrichting in de markt zetten het label conceptueel bouwen. En dat zijn er volgens Huijbregts inmiddels al aardig wat. “We schatten in dat er zo’n duizend concepten zijn. Daarvan hebben we er nu 600 in kaart gebracht.” Soms is het één grote partij die anderen in de keten dwingend bij elkaar brengt, maar vaak zijn het ook groepen bedrijven die een oplossing ontwikkelen waardoor men beter, sneller en goedkoper kan produceren.
Dergelijke concepten richten zich op een drietal schaalniveaus, doceert Huijbregts. “Namelijk bouwdeelcomponenten, denk aan daken en gevels. Complete bouwwerken zoals woningen, kantoren, stallen en als derde gebiedsconcepten. Hierbij gaat het vooral om een standaardisatie van het ontwikkelingsproces en de mogelijkheid om concepten op een grotere schaal, namelijk op gebiedsniveau, toe te passen.” Kortom, er wordt, als het gaat om conceptueel bouwen, al flink wat ondernomen. Huijbregts is wat dat betreft ook niet geheel ontevreden. Echter, het gevoel dat we nog steeds aan het begin van de golf staan kan hij nog niet of nauwelijks onderdrukken. “Het punt is dat concepten zich in de praktijk moeten bewijzen. Alleen dan kunnen ze ook beter worden. Op dit moment wordt het simpelweg nog te weinig toegepast.” Dat heeft volgens hem te maken met een drietal elementen. Als eerste dat ondanks alle inspanningen het fenomeen van conceptueel bouwen nog te onbekend is. “Ongeveer 20 procent van de ontwikkelaars en 40 procent van de corporaties hebben ervaring met conceptueel bouwen. Toch is het voor zeker 80 procent van de Nederlandse (woning)bouw geschikt. Het Netwerk Conceptueel Bouwen draagt bij aan een grotere bekendheid. En door middel van de conceptenboulevard op de site willen we de praktische toepassing laten zien.”
Door de onbekendheid is er echter nog te weinig aanbod. “Daardoor blijven veel concepten voor opdrachtgevers nog te abstract.” En als derde en laatste punt speelt mee, dat bij projectoverstijgende concepten bouwregelgeving een complicerende, zo niet een belemmerende factor is. “Dat zit bij de overheid nog niet goed tussen de oren. In de lobbysfeer proberen we daar als netwerk verandering in aan te brengen.
”De hamvraag is natuurlijk wanneer neemt conceptueel bouwen een echt grote vlucht en ontworstelt het zich uit die pioniersfase? Over een antwoord op deze vraag hoeft Huijbregts niet lang na te denken. In zijn ogen speelt de huidige crisis daarin een belangrijke rol. “Hoewel het voor de bouwsector rampzalig is wat er momenteel gebeurt, biedt de crisis kansen voor conceptueel bouwen. De concepten hebben een betere prijs-kwaliteitsverhouding, de aanbiedende partijen kunnen daarmee concurrerend zijn. Ook kunnen aanbieders met de concepten inspelen op de toenemende behoefte aan klantgericht bouwen. Teruggrijpen op de traditionele manier van aanbesteden en bouwen is volgens mij in elk geval geen optie. Het biedt ook zeker geen duurzame oplossing.”
Workshops
Huijbregts gaat stug door met zijn zendelingenwerk in de vorm van het geven van lezingen en workshops. “Door uit te leggen hoe het werkt, wat de voordelen zijn brengen we het onderwerp over het voetlicht.” Bij de aanbieders van de verschillende concepten moet veel meer aandacht uitgaan naar het verkopen oftewel de marketing van de concepten. “Ook daar is echt nog een wereld te winnen.”
En tenslotte rekent hij op een forse stap voorwaarts door middel van conceptuele gebiedsontwikkeling. “De grootste opgave ligt in het stedelijk gebied waar alles met alles samenhangt. Een integrale aanpak op wijk- of gebiedsniveau is noodzakelijk maar blijkt in de praktijk vreselijk lastig. Door het grote aantal partijen dat daarbij betrokken is en procedures die moeten worden doorlopen duren dergelijke ontwikkelingen niet zelden langer dan tien jaar. Conceptuele gebiedsontwikkeling zorgt voor een versnelling zowel in de planvorming als in de uitvoering. Met alle betrokkenen aan tafel kunnen bijvoorbeeld in ruimtelabs de gevolgen van het inzetten van concepten direct inzichtelijk worden gemaakt. Niet alleen op het gebied van kosten maar ook de opbrengsten door waardevermeerdering van de wijk of het gebied. Inzichtelijk kan worden gemaakt wat nu het gevolg is van de vestiging van bijvoorbeeld een school voor de buurt. Met conceptuele gebiedsontwikkeling kunnen we echt tot schaalvergroting komen.”
Overig Bouwnieuws
|
|