Koude- en warmteopslagsystemen onterecht in een negatief daglicht
Bouwnieuws | Door de redactie
Geplaatst: 23-06-2013
BREDA – Behaaglijke warmte, comfortabele koelte, een lagere energierekening én minder CO2-uitstoot. De voordelen van een koude- en warmteopslaginstallatie (KWO) zijn intussen algemeen bekend. Na een voortvarende start lijkt de toepassing van dit energiesysteem nu wat te stagneren. In de praktijk blijkt dat 70% van de bestaande KWO's minder functioneert dan verwacht. Dat is vervelend, maar vooral onnodig. De oplossing ligt in een exploitatiegerichte denk- en werkwijze.
De resultaten van veel KWO's komen niet overeen met de hooggespannen verwachtingen. Gebouweigenaren kampen met hogere kosten en een lagere energiebesparing dan vooraf was voorgespiegeld. Volgens Bert Bekkers, als KWO-specialist verbonden aan Hydreco, liegen de cijfers niet, maar geven ze wel een vertekend beeld van de werkelijkheid. "Deze negatieve beeldvorming vindt haar oorsprong al bij de basis: marktpartijen die projectgericht denken en zo goedkoop mogelijk willen offreren. En dat terwijl een goed KWO systeem zich juist in de gebruiksfase dubbel en dwars terug verdient. Met een vakkundig uitgebalanceerd KWO-systeem zijn met name in die exploitatiefase grote voordelen te behalen. Veel adviseurs en installateurs hebben daar echter niet zo'n oog voor. Zij zijn per slot van rekening dan al weer uit beeld."
Exploitatiegericht
In veel gevallen ligt de verantwoordelijkheid voor het ontwerp, de realisatie en het beheer van een KWO bij verschillende partijen. "Dergelijke deelverantwoordelijkheden werken faalkosten en miscommunicatie in de hand", stelt Bekkers. "Op het moment dat het systeem draait, krijgt de eigenaar te maken met alle aspecten die bij een KWO om de hoek komen kijken zoals de inregeling van de installatie en de afstemming tussen o.a. de bronnen, de opwekking en het afgiftesysteem. Als een van die onderdelen dan niet naar behoren functioneert, wijzen alle partijen met een beschuldigende vinger naar elkaar. Vervolgens moet de eigenaar zelf de gewenste energiebesparing realiseren. Omdat de juiste kennis en ervaring ontbreken, schakelt hij vervolgens hulp in van marktpartijen. Zo maakt de opdrachtgever weer kosten! En dat is onnodig, zeker als de opdrachtgever gekozen had voor een partij die verantwoordelijkheid draagt vanaf het ontwerp tot en met de gebruiksfase", aldus Bekkers
Realistisch
Het uiteindelijke succes van een KWO begint al bij de bron. Het op een juiste wijze omgaan met het grondwatersysteem is een vak apart. Elke individuele bron heeft aandacht en onderhoud nodig om dichtslibben te voorkomen. Bekkers: "Vaak doet een installateur dit werk ‘erbij', maar het slaan en exploiteren van bronnen vraagt om specifieke vaardigheden. Om het risico te spreiden kiest de installateur soms onnodig voor een extra bron. En dan heb ik het nog niet eens over de vraag of de bodem eigenlijk wel geschikt is voor een KWO. Voor het uitsluiten van faalfactoren is gedegen kennis van de ondergrond noodzakelijk. Pas na het bepalen van de toekomstige energievraag, een geohydrologisch vooronderzoek en een proefboring kan de opdrachtgever een weloverwogen keuze maken.
Verantwoordelijkheid
Voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt zeker als het gaat om het duurzame karakter en het rendement van een KWO. Bekkers: "Juist daarom is het zo belangrijk dat je voortdurend de gewenste uitgangspunten scherp voor ogen houdt. Pas als de uitgangspunten gerealiseerd worden, profiteert de opdrachtgever in de beheerfase van de beloofde voordelen. Dit is eenvoudig te bereiken door al vanaf de opstartfase exploitatiegericht te denken, met oog voor de lange termijn. Dan is er slechts één partij die de volledige verantwoordelijkheid en de risico's op zich neemt: de exploitant." Exploitatiegericht denken zorgt ervoor dat KWO's weer in een positief daglicht komen te staan. Het voorgespiegelde rendement wordt immers behaald tegen een vooraf vastgestelde prijs. En de opdrachtgever hoeft zich niet bezig te houden met beheer en onderhoud, maar kan focus houden op zijn core business. "Een ideaal samenspel tussen opdrachtgever en exploitant", aldus Bekkers. "Omdat de exploitant ook financieel verantwoordelijkheid draagt, is het bereiken van een optimaal eindresultaat voor beide partijen van het allergrootste belang."
Doordacht
Veel verschillende factoren spelen een rol bij de installatie en het gebruik van een KWO. Alleen als de opdrachtgever in een vroeg stadium met een ervaren exploitant rond de tafel gaat zitten, ontstaat een doordacht energieconcept, gekoppeld aan de juiste investeringen. Maar de meerwaarde van een exploitant gaat zelfs nog verder. Indien in de omgeving nog meer warmte en koudevragers zijn zou er een onderlinge uitwisseling plaats kunnen vinden. Dit biedt vele mogelijkheden en voordelen zoals: minder investering per deelnemende partij, energie-uitwisseling, beperking beheerskosten, etc. Indien er de bereidheid is om samen te werken zijn er legio kansen. De exploitant zorgt dan aan de voorkant voor lagere projectkosten, maar blijft ook nauw betrokken in de exploitatiefase: verantwoordelijkheid vanaf de bron tot en met een gunstige energierekening. Dit biedt zekerheid. Niet alleen voor de eigenaar(s), maar ook voor (installatie)adviseurs die bij het project betrokken zijn. "Een goede samenwerking zorgt voor integraal denken en biedt de garantie van een duurzame en rendabele KWO", vat Bekkers samen.
Kortom: een optimaal functionerende KWO valt of staat met een doordacht voortraject en een vakkundig beheer van de installatie en de bron. Voorkom deelverantwoordelijkheden door in een vroeg stadium een ervaren exploitant in te schakelen. Hydreco biedt deze expertise, neemt verantwoordelijkheid voor het ontwerp en de realisatie, en zorgt na oplevering voor doelmatig beheer. Het resultaat? Een optimaal rendement dankzij een efficiënt en duurzaam energiesysteem.
Overig Bouwnieuws
|