Regieraad bouw deelt praktijkervaring
Bouwnieuws | Door de redactie
Geplaatst: 21-04-2009
Kennis nemen van innovatieve projecten en de mensen ontmoeten die deze projecten hebben mogelijk gemaakt. Dat kan tijdens de regionale Best Practices-bijeenkomsten die de Regieraad Bouw in elke provincie organiseert. Door de informele sfeer is het eenvoudig met iedereen van gedachten te wisselen. De hoofdzaak is te leren van de praktijkervaringen waarbij discussies niet worden geschuwd. De eerste Best Practices was in Zoetermeer.
Door Menno Jelgersma Tijdens de eerste bijeenkomst in Zoetermeer afgelopen 19 maart stonden Duurzaamheid, Samenwerking en Bewonersparticipatie centraal. Volgens dagvoorzitter Rob Hagman, afdelingshoofd inkoop RWS Zuid-Holland, is er altijd wel iemand met een goed idee. De vraag is echter of een goed idee wordt opgepakt. Zo las Hagman in een krantenartikel dat het MKB innovatie als bedreiging ziet. De innovatie kan dan nog zo goed zijn, als de innoveerder het idee niet weet over te brengen gaat de kans op verandering en verbetering verloren. Innovatie heeft volgens hem dan ook alleen kans van slagen als er iemand is die er gehoor aan geeft. “Innoveren is luisteren. Innovatie zonder klant is geen innovatie”, aldus Hagman. Rijkswaterstaat heeft volgens hem geluisterd en daagt sinds enige tijd betrokken marktpartijen uit, werkt met prestatiecontracten en geeft trainingen in loslaten van gebaande paden én innovatie. Wat duurzaamheid betreft weten Freek Oranje, directeur Oranje Demontage bv en Floor van der Kemp, manager gebiedsontwikkeling Heijplaat en Pernis bij Woonbron hun idee goed over te brengen: hoogwaardig hergebruik van bouwmaterialen, het creëren van arbeidsplaatsen en zorgen voor een reductie van de CO2-uitstoot. Oranje en Woonbron werken al jaren volgens deze formule. Van der Kemp: “Wij zijn actief in wijken waarin het vaak met betrekking tot arbeid niet goed gaat. Vandaar dat het voor ons van belang was een koppeling te maken tussen duurzaamheid en arbeid.”
Samenwerking
Oranje wijst op het open samenwerkingsverband Cirkelstad Rotterdam, een platform waarin onder andere Woonbron, Roteb Rotterdam en Holcim Nederland samenwerken. In een getoonde film wordt de koppeling duurzaamheid en arbeid helder. In een project van Woonbron komen de vrijkomende materialen bij sloop voor hergebruik in aanmerking. Oranje werkt daarbij onder meer met nieuwe arbeidskrachten die Roteb Rotterdam levert.
Herplaatsing
Over de kosten zegt Oranje: “Stap af van het idee dat duurzaam duur is. De sloopkosten stijgen weliswaar met tien tot vijftien procent. Maar daar staat de meerwaarde van een half fabrikaat tegenover.” Bovendien is de herplaatsing van mensen in het arbeidsproces van enorme waarde. Los van het ‘onbetaalbare’ gevoel van eigenwaarde dat de mensen krijgen, geeft de aanpak de economie een impuls. Het scheelt de overheid namelijk niet alleen een uitkering, de mensen ontvangen een hoger inkomen uit dienstbetrekking dat ze vervolgens weer besteden. Het duurzame idee van Oranje en Woonbron is nu nog uniek in Nederland. Holcim Nederland verwacht dat het vanaf 2020 de normaalste zaak van de wereld is. Voor het echter zover is, moet de bouwbranche het nut gaan inzien van het combineren van economische haalbaarheid, duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dat nut lijkt met de Best Practices van Oranje en Woonbron aangetoond. Van der Kemp voegt er overigens nog aan toe dat ‘duurder in materiaal’ geen overwegende factor hoeft te zijn als een hoog maatschappelijk rendement haalbaal is. Voor opdrachtgevers zou dat betekenen dat de laagste prijs bij aanbestedingen niet meer doorslaggevend is. Duurzaamheid moet in toenemende mate gaan meewegen bij de gunning van werken. “Passie en samenwerken doorbreken de status quo van de laagste prijs”, aldus Oranje. Samenwerken stond ook centraal tijdens de tweede sessie over Samenwerking en Bewonersparticipatie.
Herinrichting
Albert Martinus, directeur Martinus Groep belicht het succes van de herinrichting Vogelbuurt in Hellevoetsluis. “Ik denk dat het een heel mooie wijk is, waar het ‘oude’ dorpsgevoel weer is teruggekeerd.” Het gevoel voor saamhorigheid is teruggekomen door de bewoners verantwoordelijk te maken bij de herinrichting van hun eigen wijk. “Tot nu toe was er onvoldoende aandacht voor de eindgebruikers en dat leidde tot problemen.” De Vogelbuurt stamt uit de jaren zestig en zeventig en telt 450 woningen met ongeveer duizend inwoners en meer dan veertien verschillende nationaliteiten. In het kader van de Stedelijke Vernieuwing kwam in de wijk een aantal flats voor renovatie of sloop in aanmerking. Bij wijze van experiment is besloten de bewoners van begin tot eind bij de ontwikkeling van plannen voor hun wijk en vooral de openbare ruimte te betrekken. TNO Bouw en Ondergrond en de Universiteit van Tilburg waren gezamenlijk verantwoordelijk voor de procesaanpak en de bewonersbegeleiding. Voor het project zijn de Martinus Groep en BTL Realisatie een samenwerking aangegaan onder de naam Combinatie Vogelbuurt, onder leiding van Albert Martinus. Tijdens de sessie gaat Martinus in op de mogelijkheid het idee te vermarkten. Als voorbeeld haalt hij het Project Stadshavens in Rotterdam aan. Dit project beoogt de transformatie en vernieuwing van de stadshavens tot een gebied waarin innovatieve en moderne werken woonomgevingen worden gecombineerd. Vogelbuurt en Stadshavens verschillen echter op veel gebieden. De Vogelbuurt is een wijkje in een kleine stad met een beperkt aantal inwoners. Stadshavens bestaat uit de vier binnenhavens in Rotterdam en meet 1.600 hectaren. Het is alsof het idee op laboratoriumschaal is uitgewerkt en nu in de praktijk moet worden gebracht. Martinus: “De verbindende schakel moet de cohesie zijn, de wil om met eindgebruikers gezamenlijk een gebiedsontwikkeling tot stand te brengen.”
Kenniscentrum
Om de ‘routine’ van de Vogelbuurt naar Rotterdam over te hevelen is kennisoverdracht nodig. De behoefte aan een centraal kenniscentrum is groot. Het initiatief voor uitwerking ligt zowel bij marktpartijen als bij de overheid. Aannemers richten zich in de afgelopen jaren steeds meer op de wensen van de eindgebruiker en ook de overheid doet steeds meer aan bewonersbegeleiding en participatie. Met alle neuzen in dezelfde richting ligt het tot stand brengen van gezamenlijke projecten voor de hand en lijkt het project Vogelbuurt geschikt voor navolging
Overig Bouwnieuws
|
|