Toename psychisch verzuim in 2011
Bouwnieuws | Door een onzer verslaggevers
Geplaatst: 25-02-2012
Over het hele jaar 2011 is het gemiddelde verzuim uitgekomen op 4,5 procent. Dat is hoger dan 4,3 procent verzuim in 2010, maar lager dan 4,6 procent verzuim in de eerste helft van 2011. In de tweede helft van 2011 heeft zich een verzuimdaling ingezet. Dat blijkt uit een analyse van 365, gebaseerd op ruim 1 miljoen werknemers.
“Die daling heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat Nederlanders in de tweede helft van 2011 somberder zijn geworden over de economie. Het is een bekend fenomeen dat verzuim lager is als het economisch tegen zit. In economisch zwaar weer houden mensen de hand op de knip en nemen ze geen financiële risico’s. Verzuim is in bedrijven waar het salaris bij ziekte niet tot 100 procent wordt aangevuld een financieel risico. Bovendien zijn mensen op een krappe arbeidsmarkt bang hun baan te verliezen”, aldus Dr. Corné Roelen, bedrijfsarts en epidemioloog bij 365/ArboNed. In 2011 verzuimden mannen even vaak en even lang als vrouwen.
Bevlogenheid
50-Plussers meldden zich minder vaak ziek dan jongere werknemers, maar verzuimden gemiddeld wel langer. Verzuim was minder in bedrijven met een personeelssterkte <35 werknemers (3.5 procent en gemiddeld 0.7 verzuimmeldingen per werknemer) dan in bedrijven met 35-500 werknemers (4.1 procent en gemiddeld 1.1 verzuimmelding per werknemer). Werknemers in kleine bedrijven melden zich minder makkelijk ziek, omdat ze in een klein team direct gemist worden. Ook zien we dat bij kleinere organisaties de bevlogenheid groot is, en bevlogen mensen – zo blijkt uit eigen wetenschappelijk onderzoek – hoe minder vaak men zich ziek meldt. Zo zien we in bedrijven met <15 werknemers zelfs een meldingsfrequentie van 0.4 per werknemer in 2011. In grote organisaties die >500 werknemers in dienst hebben was er in 2011 gemiddeld 1.0 ziekmelding per werknemer en het verzuimpercentage 3.8 procent. De cijfers van 365 laten zien dat er weliswaar minder vaak wordt verzuimd, maar het aandeel van psychisch verzuim neemt toe. In 2010 was bijvoorbeeld 17 procent van de verzuimdagen te wijten aan psychische problemen en in 2011 was dat 20 procent, vooral in de sectoren Zorg & Welzijn, Cultuur & Recreatie en Horeca. Daar komt bij dat verzuim met psychische klachten langer duurt: 141 dagen in 2010 en 147 dagen in 2011.
Terughoudendheid
“In de spreekkamer moet je als bedrijfsarts enerzijds voorkómen dat je problemen te snel medicaliseert. Maar aan de andere kant moet je ook tijdig verwijzen naar behandelaars”, vindt Roelen. Uit eigen onderzoek van 365 is gebleken dat de kans dat mensen met psychische klachten hun werk kunnen hervatten het grootst is in de eerste 2 maanden na de verzuimmelding. Daarna neemt de kans dat mensen aan het werk gaan weer snel af. Dit betekent voor de praktijk dat als in de eerste 8 weken van psychisch verzuim nog geen sprake is van (gedeeltelijke) werkhervatting, de bedrijfsarts werknemers intensief moet begeleiden of moet verwijzen naar aanvullende behandeling. De kosten daarvoor komen soms voor rekening van de werkgever. “We merken in de praktijk nog vaak terughoudendheid bij werkgevers om die kosten te vergoeden, zeker in deze economisch moeilijke tijden. Maar niks doen gaat ook gepaard met hoge kosten voor het verzuim en dat realiseren werkgevers zich nog onvoldoende”, aldus Roelen.
Focus
Alle reden om te proberen psychisch verzuim te voorkómen. Klachten als moeheid, spanningen en somberheid kunnen een signaal zijn van psychische problemen. “Denk niet dat deze klachten vanzelf wel weer over zullen gaan, bijvoorbeeld tijdens een weekje wintersport. Het is juist belangrijk om aandacht te besteden aan werknemers met dit soort klachten. Probeer te achterhalen waar de werknemer mee zit, of verwijs naar een preventief consult bij de bedrijfsarts”, adviseert Roelen. De meeste psychische klachten vinden hun oorzaak in een combinatie van privé- en werkfactoren. Werkgevers kunnen aanpassingen in het werk aanbieden, waardoor wordt voorkómen dat de werknemer overbelast raakt en gaat verzuimen. Aanpassing van het werk gebeurt in de praktijk meestal door de werkbelasting te verminderen, bijvoorbeeld door iemand tijdelijk minder taken te geven of minder uren te laten werken. Maar onderzoek heeft aangetoond dat juist het versterken van energiebronnen ervoor zorgt dat werknemers duurzaam inzetbaar blijven. Belangrijke energiebronnen zijn sociale steun, autonomie en ontplooiingsmogelijkheden. De werkomgeving biedt uitstekende kansen om deze energiebronnen te voeden. Het versterken van energiebronnen motiveert mensen, geeft grip op hun leven en maakt mensen optimistischer. En juist optimisme zorgt ervoor dat mensen gezond blijven.
Dialoog
Ook kan bewustwording dat werk en privé niet meer los te koppelen zijn, werkgevers veel opleveren. “Ondanks dat Het Nieuwe Werken ondertussen prima bespreekbaar is, zien wij veel werkgevers moeite hebben om een gesprek aan te gaan over de combinatie van werk en privé.” Dat werkgevers zich bewust zijn dat privé impact heeft op het werk, dat heeft 365 reeds in 2011 aangetoond. “Het gaat er nu om dat zij ook werkelijk het gesprek aangaan, met een positieve invloed – zelfs in deze economische zware tijd - op de productiviteit en de loyaliteit van een werknemer als gevolg.”
365 bouwt voort op 20 jaar expertise in de bedrijfsgeneeskunde, zakelijke dienstverlening en HR-consultancy. De dienstverlening is getoetst en gebaseerd op een wetenschappelijk fundament. De 1.350 professionals leveren dagelijks gespecialiseerde dienstverlening aan 70.000 werkgevers en ruim 1 miljoen werknemers. 365 werkt met een integrale aanpak vanuit verschillende pijlers aan de duurzame inzetbaarheid van mensen. 365/ArboNed stimuleert en ondersteunt organisaties om arbeidsverzuim van werknemers aantoonbaar te verlagen en laag te houden. 365/KeurCompany stimuleert en ondersteunt organisaties om uitval van werknemers te voorkomen en aan hun wettelijke verplichtingen rondom gezond en veilig werken te voldoen. Bij 365/Zin inspireert organisatie om de bevlogenheid van werknemers te vergroten. Voor 365 is het belangrijkste eraan bij te dragen, werk als energiebron in de context van ieders leven te brengen. 365 dagen per jaar, want elke dag is belangrijk.
Overig Bouwnieuws
|