uNeTO-VNi voorzitter ir. marcel engels: “Goede raad duurzaam”
Bouwnieuws | Frank Senteur
Geplaatst: 17-03-2009
Duurzaam en energie-efficiency zijn geen modewoorden. Dat benadrukt Marcel Engels, voorzitter van UNETO-VNI, de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel. “Ook nu , tijdens de kredietcrisis, mogen we deze belangrijke onderwerpen niet uit het oog verliezen. Wij zien duurzaam bouwen en installeren immers ook als mogelijkheden om groei te creëren. Dit zowel op de korte als lange termijn.”
Door Frank SenteurOver de bestaande woningsituatie zegt Engels: “Los van de tienduizenden woningen die er jaarlijks nieuw gebouwd worden en waar installaties in moeten komen, is er ook een gigantische ‘installed base’ waar nog heel veel aan verbeterd kan worden. Ons land telt zo’n zeven miljoen woningen. Daarvan heeft meer dan de helft (58 procent) geen vloerisolatie, 44 procent geen gevelisolatie en amper vier procent het energielabel A, dat staat voor meest duurzaam. Er is alleen al aan bestaande woningen gigantisch veel te doen om deze duurzamer en energiezuiniger te maken.”
Installaties
“Daarnaast staan er nog honderdduizenden kantoorgebouwen waaraan uiteraard ook het nodige verbeterd kan worden. In de eerste plaats is dit het beter op het huidige gebruik afstellen van de installaties. Die noodzaak is de laatste jaren alleen maar groter geworden omdat installaties van nu uitgebreider en complexer zijn dan vroeger en dat vereist weer gespecialiseerde in-stallateurs om die systemen in optimale conditie te houden.”
Over een recent initiatief zegt Engels: “Voor het verbeteren van de situatie in de bestaande bouw hebben we samen met zes partners het ‘MMM convenant’ gesloten. MMM staat voor ‘Meer Met Minder’ (zie www.meermetminder.nl, red.). Doel van het programma is om voor elkaar te krijgen dat vanaf 2020 zo’n 2,4 miljoen bestaande woningen en kantoren blijvend dertig procent minder energie gebruiken. MMM komt voort uit een akkoord tussen de ministers van Milieu, Wonen en Economische Zaken, Bouwend Nederland en de energie- en installatiebranche. Uitgangspunt is dat energiebesparende maatregelen zichzelf moeten terugverdienen door lagere energiekosten. Toch blijken er obstakels te zijn om bijvoorbeeld ook echt te gaan isoleren. Bewo-ners en gebruikers weten vaak niet precies wat ze kwijt zijn aan energie, wat isoleren kost en welke besparingsmogelijkheden dit kan opleveren. Of ze hebben gewoon geen zin in een verbouwing. Daar willen wij met MMM verandering in brengen door energiebesparende maatregelen nóg aantrekkelijker te maken. Hierbij gaan we voor een conceptmatige benadering, waarbij al-les aan de woning of het kantoor in relatie tot elkaar wordt bekeken. Dus de schil (gevel-, vloer-, dak- en glasisolatie), maar ook de installaties (CV, warm water, airco, ventilatie, verlichting) en ‘last but not least’, kun je kijken naar het gebruik van een woning of gebouw. Door gedragsverandering en/of een betere indeling valt er eveneens winst te behalen.”
Expertise
“Waar het ook aan schort is het gebrek aan experts, mede waardoor vraag en aanbod op het gebied van duurzaam en energie-zuinig bouwen en installeren zich te traag ontwikkelen,” vervolgt Engels. “Er is grote behoefte aan deskundige energie-adviseurs, maar ook aan energie-regisseurs. Want nadat je een plan hebt ontwikkeld moet dit ook goed uitgevoerd worden en veelal zijn daar verschillende partijen bij betrokken. Een goede regie van de uitvoering is dan ook net zo belangrijk als het ont-wikkelen van het plan op zich. Wat hier goed op aansluit is InstalNova, een initiatief dat gedragen wordt door UNETO-VNI, Syn-tens en TNO. Nieuwe ontwikkelingen vragen om innovatie, ook op het gebied van samenwerking. Vandaar ook de behoefte aan een energie-regisseur, die de totstandkoming van synergetische samenwerkingsverbanden kan stimuleren. Probleem in het midden- en kleinbedrijf is onder meer dat geen enkele partij zich proceseigenaar voelt, met als gevolg dat er nauwelijks innova-tie van de grond komt. Met Instal- Nova willen we die impasse doorbreken. De verbondenheid van de drie organisaties in dit samenwerkingsverband berust op de achterliggende missies. Zo willen wij als UNETO-VNI door middel van innovatie de positie van de installateur bevorderen. Syntens streeft ernaar om het MKB eerder, beter en sneller te laten reageren. TNO wil innova-ties actief ondersteunen door in consortiumverband een bijdrage te leveren aan verdere kennisverspreiding en ondersteuning richting marktpartijen. Onderzoek van TNO moet daarnaast beter aansluiten op initiatieven om ontwikkelde kennis en oplossin-gen in de markt toe te passen. Kortom, drie missies, die gezamenlijk de missie van InstalNova vormen.”
Introductiecursus
“Een ander project, dat we in dit geval samen met Bouwend Nederland van de grond tillen, is het opzetten van een introductie-cursus MMM voor medewerkers van bedrijven die hiermee concreet aan de slag willen”, vervolgt Engels. “Dat kunnen installa-tiebedrijven zijn, maar ook andere geïnteresseerden zoals adviseurs en leveranciers. De introductiecursus maakt deel uit van een totaalprogramma, waarbij zogeheten verdiepingscursussen gevolgd kunnen worden om verder procesmatig of technisch bijgeschoold te worden. Bedrijven die (willen gaan) deelnemen aan MMM moeten aan bepaalde kwalificaties voldoen.“
Totaalaanpak
“Het gaat hierbij om de totaalaanpak. Want je kunt je niet alleen beperken tot het installatietechnische deel. Je zult ook bouw-kundig moeten analyseren wat de relatie is met de installaties en wat er in die combinatie valt te verbeteren. Neem het feno-meen geisers. Op zich prima toestellen met een behoorlijk hoog rendement. Maar als die in woningen zitten die je vervolgens optimaal gaat isoleren en anders gaat ventileren, dan kunnen het levensgevaarlijke dingen worden. Het gaat dus om het totaal-concept. Alles moet in relatie tot elkaar kloppen.” Op het gebied van energiegebruik, maar tevens in relatie tot een comfortabel gebruik geldt: meten is weten,” zegt Engels. “Maar hoe verzamel je al die gewenste data? Dat gaat niet met de hand, dus daar-bij kan en moet ‘newtechnology’ een belangrijke rol spelen. Want door sensoren en/of besturingen aan internet te hangen is er geen numerieke beperking en kun je al die gegevens in feite overal waar je maar wilt binnen halen en analyseren. Maar ook op lokaal niveau is het verzamelen en verwerken van informatie cruciaal voor een beter op de werkelijke situatie afgestemd inrege-len en besturen van installaties. Ook dat vereist de toepassing van ‘slimme meters’ die via een netwerk aan een computer hangen.”
Datacollectie
“Daarnaast is het belangrijk om te kunnen achterhalen of bepaalde voorzieningen wel in die mate worden gebruikt als je van te-voren hebt aangenomen. Hiervoor zul je eveneens moeten meten en daarvoor is het wenselijk dat in nieuwbouw een optimale infrastructuur komt waardoor datacollectie en –transport eenvoudig via breedbandverbindingen zijn te realiseren. Dat kan ook draadloos natuurlijk, wat met name in bestaande bouw interessanter is omdat je hierin moeilijker (ook economisch gezien) nieuwe bekabeling kunt aanleggen. In integratie van functies zien wij ook een belangrijke mogelijkheid om te optimaliseren en kosten te besparen en ook dat vereist ‘new technology’. Kortom, voor de installatiebranche liggen er nog heel veel kansen en mogelijkheden om gebouwen en woningen energiezuiniger, comfortabeler en financieel rendabeler te maken. Sommige maat-regelen vergen investeringen en die moeten natuurlijk wel gerealiseerd kunnen worden. Dat is op dit moment, met name bij gro-tere projecten wellicht wat lastig door de kredietcrisis. Maar er zijn zoals gezegd ook optimaliseringmogelijkheden waarbij nau-welijks sprake is van investeringen en misschien is het een goed idee om daar zo snel mogelijk mee te starten!”
Meer informatie? www.unetovni.nl
In haar brochure ‘Visie van de installatiebranche op verduurzaming en energiereductie’ schetst brancheorganisatie UNETO-VNI onder het motto ‘Goede raad is duurzaam’ de rol die de installatiebranche kan en moet spelen in de transitie naar een volledig duurzame leefomgeving. We spraken daarover met UNETO-VNI voorzitter Marcel Engels, die de discussie opende met een goede tip om in woningen en kantoorgebouwen op zeer korte termijn significante comfort- en rendementwinsten te realiseren.
Marcel Engels: “Wij spelen in op de veranderende behoeften in de markt met onder meer nieuw ontwikkelde cursussen en voor-lichtingsprogramma’s. Door de besturing, het ontwerp en de invulling van de installatie beter af te stemmen op de actuele situa-tie, gaan zowel het comfort als de energie-efficiency omhoog. Ook op de korte termijn valt er veel te bereiken op het gebied van duurzaamheid. De installatiebranche is van essentiële betekenis voor het behalen van de doelstellingen die het huidige kabinet op het gebied van energie- en klimaatbeleid heeft geformuleerd voor 2020. Dat vergt innovatieve oplossingen. Die hebben onze leden in huis en ik ben er dan ook van overtuigd dat de installatiebranche een cruciale bijdrage levert om Nederland op energie-vlak uit te laten groeien tot één van de duurzaamste en efficiëntste landen van Europa.”
Duurzame installaties
Een groot deel van de installaties in zowel kantoorgebouwen als woningen staat verkeerd afgesteld”, stelt ir. Marcel Engels, UNETO-VNI voorzitter. “Naar schatting gaat het zeker om 75 procent van het totaal. Ik heb het dan over systemen voor verwarming, warm water voorziening, ventilatie, verlichting, koeling, airconditioning en warmteterugwinning.
Veel systemen zijn jaren geleden geïnstalleerd, geconstrueerd en ingeregeld met het oog op het toenmalige gebruik. Ver-volgens is er, op het reguliere onderhoud na, nooit meer naar die afstellingen omgekeken. Van veel gebouwen, vooral in de uti-liteitsector, is het gebruik inmiddels veranderd. Soms zelfs zeer fors. Kantoorruimtes zijn vergroot, verplaatst, anders ingedeeld, hebben een andere functie gekregen, er werken meer of juist minder mensen in en nog steeds staan de installaties op de initië-le stand ingeregeld. Kijken we naar woningen, dan is bij ruwweg de helft daarvan in de afgelopen 17 maart 2009 nummer 5 jaargang 2 www.bouwformatie.nl decennia dak-, spouw- en/of glasisolatie aangebracht. In veel huizen wordt mede daardoor nu mechanisch geventileerd. Werkt dat nog wel goed en hoe zit het met de kanalen en filters? Daarbij zijn veel woningen in de loop der jaren uitgebouwd, anders ingedeeld, is de gezinssamenstelling en dus het gebruik veranderd. Ook om die redenen zul je kritisch naar de afstelling van de installaties moeten kijken. Een verkeerde regeling en mogelijk niet meer van toepassing zijnde constructie, resulteert niet alleen in een verminderd comfort, maar vaak ook in een energetisch niet optimale situatie.”
Overig Bouwnieuws
|
|